بســــــــم الله الرحمــــــن الرحیــــــــــم
غم ، شب است و شادی ، روز . غم ، زلف سیاه است و شادی ، چهره ی سفید . غم ، آثار جلال است و شادی ، آثار جمال . زلف روی صورت را می پوشاند و موجب حفظ آن و زیبایی آن می شود . اوائل راه ، همه روز را طالبند و خواستار شادی و بسط می باشند . اما بعدها معلوم نیست روز بهتر است یا شب ، به نحوی که بعضی از عرفا فقر را بر غنا و بیماری را بر صحت و قبض را بر بسط ترجیح می دهند . اما اهل بیت (ع) این گونه نیستند و هر کدام را که خدا برای آنها مقدر نماید ، همان را خواهانند .
شرح استاد : زلف سیاه که همان گرفتاریها و غم ها هستند وقتی در زندگی می آید چهره زندگی را زیباتر می کند . کمی ها و کاستی ها در زندگی مانند خال در چهره محبوب است و زیبایی آن چهره را صد چندان می کند .
اگر زیباترین چهره ها و عروسان عالم را بدهید که موی سرشان را بتراشند ، آیا باز هم زیبا هستند ؟
آن چشم و ابرو و چهره، زمانی زیباست که آن زلف سیاه آنرا احاطه کرده باشد . شادی های این عالم وقتی قابل لمس و فهم و احساس است که این زلف سیاه غم آنرا احاطه کرده باشد .
جلال الهی حفاظ جمال الهی است .
در اوایل کار همه انسانها دوست دارند که بیمار نباشند ، پولدار باشند ، قدرتمند باشند ، مشهور باشند و ... حتی در مسیر سیر و سلوک هم همینطور است که در ابتدای کار بیشتر طالب بسط هستند و احوالات خوش عبادات ، گریه های باحال در سر نماز و مناجات های قشنگ را دوست دارند .
اما زمانی که فهم انسان باز بشود دیگر راحت نمی تواند بگوید روز بهتر از شب است و گاهی در شرایط فقر چنان رشدی برایمان اتفاق افتاده که اگر رفاه در زندگیمان جاری بود به آن رشد دست پیدا نمی کردیم . در آن تنگنا چنان افکار بلندی به مغزمان راه پیدا کرده که در وسعت ، فکرمان به آن چیزها نمی رسید و انسان به این نتیجه می رسد که گویا شب بهتر از روز است .
گاهی اوقات در شرایط سختی است که انسان می تواند به افکار بلند دست پیدا کند و حتی مسیر زندگیش را تغییر دهد و این حالت در مسیر معنویت هم همینطور است و آن سیری را که عبد در حالت قبض به آن دست پیدا می کند هزاران برابر شرایط بسط است .
در حالت بسط که اوقات خوش و باحال به انسان دست می دهد خطرات بزرگی مانند غرور و عُـجب و منم منم زدن هست اما در حالت قبض دیگر نفس کسی در نمی آید و مانند یک دَم کُنی که بر روی دیگ می گذارند احساس خفگی دست می دهد و در این حالت انسان نه حال دعا دارد ، نه حال نیایش دارد و انسان از خودش بدش می آید و از خودش کلافه و متنفر است و این رشدی را که انسان در حالت قبض می کند چندین برابر حالت بسط است . بر همین اساس بسیاری از عرفا قبض را بهتر از بسط می دانند و معتقدند که عطاهای بزرگ برای انسان در شب بدست می آید . اما اهل بیت (ع) اینطور نیستند و آنچه را که خداوند برایشان پیش می آورد بر آن رضا هستند .