مبحث قناعت – 8

بســــــــم الله الرحمــــــن الرحیــــــــــم

دندان طمع را باید کند . در دنیا آنچه نیست که نیست . آنچه را هم هست ، نیست فرض کن . دندان طمع دنیا را یک جا بکن .

شرح استاد : آدمی که قانع نیست ، طماع است و قناعت کردن یعنی بسنده کردن به آنچه که خداوند متعال مقدر و عطا کرده است و زیاده خواهی نداشتن و چشم ندوختن و طمع نورزیدن به آنچه که خداوند نداده است .

پس لازمه داشتن قناعت این است که انسان دندان طمع را بکند . این تعبیر دندان کندن هم یعنی اینکه طمع را باید از بیخ و ریشه صرف نظر بکند .

حالا اگر انسان در زندگی دنیوی خودش دندان طمع را از بیخ بکند می داند و یقین دارد که آن چیزهایی را که نداریم ، خداوند به ما نداده است ، چون غیر خدا در زندگی ما احدی کاره ای نیست ( لا مؤثر فی الوجود الی الله ) غیر از خدا ، صاحب اثری وجود ندارد . خداست و لا غیر ، هر چه می شود خدا می کند ، هر چه داده شده است خدا داده است ، و هر چه داده نشده است هم خدا نداده است .

غیر خدایی در کار نیست و کاره ای نیست .

خداوند متعال که بر اساس حکمت و رحمت عمل می کند و خداوند متعال مصالح و نیاز واقعی عبد را برای تعالی و کمال به روشنی می داند و بر اساس این علم خودش و بر اساس خیزخواهی و رحمتی که برای این عبد دارد که طالب این است که این عبد تعالی پیدا کند و به قله های کمال قرب الی الله نائل بشود درست متناسب با آن نیاز عبد مقدرات را جاری می کند . پس آنچه که داده شده خداوند داده و آنچه که داده نشده خداوند نداده است و اگر خدا هم نداده به این خاطر بوده است که اگر آن چیز به عبد داده می شد زینبار بود و ضرر داشت لذا خداوند آنرا نداد .

پس آرام بگیریم و تن بدهیم به آن چیزهایی که خداوند به ما نداده است ، چرا که یقین داریم که بودن آن چیز برای ما زیانبخش بود ، حالا آن چیزهایی هم که هست باید بدانیم آن چیزها احتمال نابودی و فنا دارد چون ذات دنیا نیستی و نابودی و فنا است « کل من علیها فان » «فان» نه اینکه بعدها فانی می شود بلکه همین الآن فانی است ، منتها الآن یک سایه و شبحی از آن چیز هست که او را موجود می دانیم ولی آن چیز ذاتاً فانی است .

پس آن هستها را نیست فرض کنیم ، چون وقتی آن هست ها را هست فرض کردی فردا اگر خداوند آن هست ها را به مصلحتی از تو گرفت آنوقت اوقاتت تلخ می شود ، چون وقتی هستی را هست فرض کردی به آن دل می بندی و به آن تکیه می کنی ، و وقتی آنرا از تو گرفتند آنوقت هست که پشتت خالی می شود ، لذا آنهایی هم که هست را نیست فرض کن تا ببینی زندگی چقدر راحت می شود ، اولاً به خاطر نداشتن آن چیزها دلخور نیستی و ناراحتی و غصه و حسرت نداری و ثانیاً به خاطر از دست رفتن داشته هایت هم دیگر دچار ماتم و حزن نمی شوی .

رمز راحت زیستن و رمز با آرامش خیال زندگی کردن در همین است که انسان طمع دنیا را از بیخ بکند .

اگر خداوند چیزی را برای انسان مهیا نمود خوب انسان استفاده می کند ، چون تزهد با زهد متفاوت است . تزهد یعنی اینکه آن چیزی را که خداوند عنایت نموده ولی من آن را پس می زنم ولی زهد یعنی اینکه دل نبندیم به چیزی .

وقتی داشته هایت را نیست فرض کنی دیگر چه چیزی اوقات شما را تلخ می کند ؟