بســــــــم الله الرحمــــــن الرحیــــــــــم
وقتی که غصه انسان را می گیرد ، شب است . خداوند فرمود : وَ جَعَلْنَا اللَّیْلَ وَ النَّهارَ آیَتَیْنِ فَمَحَوْنا آیَةَ اللَّیْلِ وَ جَعَلْنا آیَةَ النَّهارِ مُبْصِرَة . و ما شب و روز را دو آیت و نشانه قرار دادیم ، پس آنگاه نشانه شب را محو کردیم و نشانه روز را روشن و قابل دیدن قرار دادیم . کسی که با نویسنده نامه دوست است و محبت دارد کلماتی را هم که نویسنده برای پوشاندن از اجنبی روی آنها خط زده است ، می تواند بخواند . دوست، وقتی غصه آمد ، می فهمد که خدا به آن وسیله به او گفته است بیا در خانه ی ما . این رمز را خصیصین می توانند بخوانند .
شرح استاد : هر زمانی که صحبت از " لیل " می شود همان زمانی است که آسمان روح ما تاریک و گرفته است . هم "لیل" و هم "نهار" هر دو نشانه هستند و نشانه آن چیزی است که می توان آنرا دید اما فرق "لیل" با "نهار" در چیست ؟ می فرماید : نشانه شب را محو کردیم ولی چرا ؟
این را در قالب مثالی اگر بگویم این است که : اگر انسان بخواهد برای یک محبوبی و یا یک دوست صمیمی و یگانه ای یک نامه ای را بصورت درباز و گشاده ای ارسال کند ، در این نامه حرفهای عمومی را خیلی آشکارا می نگارد ولی روی نوشته های خصوصی را خط می زند . اگر این نامه به دست فرد غریبه ای بیفتد نوشته های خصوصی را نمی تواند بخواند چون روی کلمات خط خورده است ، اما زمانی که این نامه دست یک دوست می آید که دیگر او محرم است ، او با توجه به کلمات قبل و بعد از نامه متوجه می شود کلمات خط خورده چه هستند و متوجه منظور نویسنده می شود .
در عالم محبت و یگانگی خیلی از حرفها را عاشق و معشوق با اشاره به هم منتقل می کنند که دیگران هیچی از آن نمی فهمند . گاهی با گوشه چشم و یا لبخند و یا اشاره دستی یک دنیا حرف را دو تا انسانی که با هم محبت و یگانگی و انس دارند به هم منتقل می کنند . وقتی یگانگی آمد آنوقت این اشاره ها معنا پیدا می کند .
اشاره های قرآن را کسانی می توانند بگیرند که با صاحب قرآن یگانگی داشته باشند .
خیلی چیزها را اهل محبت که شاید سوادی هم نداشته باشند از قرآن می فهمند که دیگرانی که عالمند و مفسر و محقق علوم قرآنی هستند متوجه نمی شوند . شاید حتی بتوان گفت که حروف مقطعه قرآنی هم از این سنخ باشد .
خداوند فرموده : " الم " و پیامبر اکرم (ص) تا ته قضیه را متوجه شده اند .
خداوند آیه " لیل " را بر رویش قلم کشیده است ، چون مطلب اسرار آمیزی بود و یک سری بود و این سر را فقط اهل محبت متوجه می شوند ، که این "لیل" چه مربوط به "لیل" عالم طبیعت باشد و چه "لیل" درون خوشان .
وقتی غم و غصه آمد ، اهل محبت می فهمند که پشت این غم خداوند چه پیامی را ارسال می کند .
گرفتاری و ابتلائات پیک دوست است .